Diễn đàn quốc tế các nền văn hóa liên kết St.Petersburg lần thứ X: “Văn hóa thế kỷ 21, chủ quyền hay chủ nghĩa toàn cầu”

Trong thời gian từ ngày 12-13/9/2024 tại thành phố St.Petersburg, Liên bang Nga Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam Tạ Quang Đông đã dần đầu đoàn Việt Nam tham dự Diễn đàn quốc tế các nền văn hóa liên kết St.Petersburg lần thứ X do Bộ Văn hóa Liên bang Nga và Chính quyền thành phố St.Petersburg tổ chức với chủ đề “Văn hóa thế kỷ 21: chủ quyền hay chủ nghĩa toàn cầu”. Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin chủ trì Lễ khai mạc, Bộ trưởng Bộ Văn hóa Nga Olga Liubimova chủ trì các hoạt động trong khuôn khổ Diễn đàn.

Phát biểu tại Lễ khai mạc, Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin nhấn mạnh, chủ nghĩa nhân văn và đối thoại, sự tôn trọng lẫn nhau và lòng tin trên thế giới có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của thế giới, những xã hội thành công nhất là những xã hội mà mọi người được thúc đẩy và truyền cảm hứng từ văn hóa, có thể dựa vào nền tảng vững chắc của các giá trị lịch sử, văn hóa truyền thống để phát triển. Tuy nhiên, các vấn đề này đang chịu nhiều áp lực, bị xem nhẹ, thậm chí có những đe dọa mà nguyên nhân chủ yếu là do việc chính trị hóa ngày càng gia tăng trong lĩnh vực văn hóa, đang biến văn hóa thành vũ khí trong các kế hoạch địa chính trị và hạ thấp tầm quan trọng của các hệ thống giá trị quốc gia. Tổng thống Putin khẳng định, Diễn đàn quốc tế các nền văn hóa liên kết St.Petersburg là sự kiện văn hóa quốc tế lớn có thể đưa ra những câu trả lời thực chất đối với những thách thức phức tạp mà các quốc gia và các dân tộc đang phải đối mặt hiện nay. Diễn đàn sẽ trao đổi, khẳng định sự đa dạng văn minh của thế giới, quyền tự do của con người đối với bản sắc văn hóa, sự tôn trọng các giá trị và tôn giáo truyền thống và vấn đề bình đẳng vô điều kiện của các quốc gia trong việc định hình chương trình nghị sự văn hóa toàn cầu. Trong bối cảnh có nhiều vấn để ảnh hưởng đến phát triển văn hóa quốc tế như hiện nay, Tổng thống Nga Putin kêu gọi thiết lập một cơ sở hạ tầng quốc tế mới, chung cho các nền văn hóa quốc gia.

Phát biểu tham luận tại Diễn đàn, Thứ trưởng Tạ Quang Đông đánh giá cao phía Nga tổ chức Diễn đàn Văn hóa quốc tế quan trọng này, tạo ra nhiều đóng góp quan trọng cho lĩnh vực hợp tác quốc tế về văn hóa và hợp tác nhân văn trên toàn cầu. Với chủ đề “triển vọng hợp tác quốc tế về văn hóa”, Thứ trưởng Tạ Quang Đông nhấn mạnh, trong thế giới toàn cầu hoá hiện nay, với xu thế chủ đạo là hòa bình, hợp tác cùng phát triển, văn hóa ngày càng giữ vai trò quan trọng, được nhiều quốc gia sử dụng như một công cụ đắc lực của “quyền lực mềm”, qua đó thiết lập, duy trì và phát triển quan hệ đối ngoại, các nước đều có xu hướng nhìn nhận văn hóa là một thành tố quan trọng trong quan hệ quốc tế, thúc đẩy lòng tin, quảng bá các sản phẩm văn hóa nhằm lan tỏa bản sắc dân tộc, nâng cao hình ảnh và vị thế đất nước, đồng thời bảo tồn và tiếp thu, làm giàu kho tàng văn hóa của quốc gia. Văn hóa là yếu tố dẫn đường, là điều kiện cần thiết và không thể thiếu cho việc thực hiện các mục tiêu ngoại giao kinh tế, ngoại giao chính trị, tăng cường sự hiểu biết, củng cố và làm sâu sắc hơn quan hệ giữa các quốc gia, đóng góp trực tiếp cho hòa bình, an ninh, hợp tác và phát triển.

Với Việt Nam, Thứ trưởng Tạ Quang Đông chia sẻ, hợp tác quốc tế về văn hóa giúp quan hệ giữa Việt Nam với các đối tác đi vào chiều sâu, ổn định, bảo đảm lợi ích quốc gia - dân tộc, mang lại lợi ích thiết thực cho ngươi dân, qua đó khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế. Cùng các nước trên thế giới, Việt Nam đã đề xuất Liên Hợp quốc nghiên cứu, chấp thuận bổ sung Mục tiêu phát triển riêng về văn hóa bên cạnh 17 Mục tiêu phát triển bền vững đã được cộng đồng quốc tế triển khai trong thời gian vừa qua; khẳng định vai trò quan trọng của văn hóa trong việc xây dựng, phát triển con người, mang lại sự hòa hợp, gắn kết, bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau giữa các dân tộc, kiến tạo hòa bình, ổn định và phát triển bền vững trên quy mô toàn cầu.

Để phát huy lợi thế và thúc đẩy triển vọng hợp tác quốc tế về văn hóa, đoàn Việt Nam đề xuất một số kiến nghị, tập trung vào: chủ động hội nhập sâu rộng trong lĩnh vực văn hóa tại các tổ chức, diễn đàn khu vực và quốc tế; tăng cường hợp tác quảng bá và lan tỏa hình ảnh về đất nước, con người, văn hóa các nước trên trường quốc tế; tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị các di sản văn hóa thế giới; đẩy mạnh hợp tác để văn hóa ngày càng đóng vai trò trọng yếu trong tiến trình phát triển của thế giới.

Diễn đàn quốc tế các nền văn hóa liên kết St.Petersburg lần thứ X diễn ra từ ngày 12 đến ngày 14 tháng 9 năm 2024 thu hút sự tham gia của gần 50 đoàn Bộ trưởng, Thứ trưởng phụ trách văn hóa các nước và các tổ chức quốc tế với trên 1500 đại biểu, các nhà quản lý, chuyên gia văn hóa, các doanh nghiệp văn hóa của Nga và các nước. Trong khuôn khổ Diễn đàn, các nhà quản lý, chuyên gia văn hóa hàng đầu của Nga và các nước, đại diện cộng đồng doanh nghiệp đã trao đổi ý kiến, thảo luận các xu hướng, vấn đề hiện tại trong việc phát triển môi trường văn hóa hiện đại. Chương trình Diễn đàn bao gồm các sự kiện dành riêng cho vai trò chủ tịch BRICS và Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS) của Nga. Cùng với hội nghị “Triển vọng hợp tác quốc tế về văn hóa”, trong khuôn khổ Diễn đàn diễn ra 10 phiên chuyên đề với các chủ đề: “Quyền di sản trong một thế giới đa cực”, “Trí tuệ nhân tạo trong văn hóa và quốc gia”, “Di sản văn hóa, truyền thống và hiện đại”, “Văn hóa kinh doanh”, “Văn hóa truyền thông”, “Điện ảnh”, “Sân khấu”, “Âm nhạc”, “Xiếc”, “Bảo tàng” và nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật liên quan.

Trong khuôn khổ Diễn đàn đã diễn ra lễ ký kết các văn kiện hợp tác. Thứ trưởng Tạ Quang Đông và Thứ trưởng Bộ Văn hóa Nga Andrey Malyshev - đồng Tổ trưởng Tổ Công tác Việt Nam-Nga về văn hóa đã ký Biên bản về các hoạt động của Tổ Công tác thời gian tới./.

Nguyễn Đức Thắng