ASEAN tăng cường hợp tác thể thao với Nhật Bản và Trung Quốc

Ngày 01/9/2023, tại Thành phố Chiang Mai, Thái Lan, trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN lần thứ 7 (AMMS-7), đã diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN-Nhật Bản lần thứ tư (AMMS+Nhật Bản lần thứ tư) và Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN-Trung Quốc lần thứ nhất (AMMS+Trung Quốc lần thứ nhất).

Hội nghị AMMS+Nhật Bản lần thứ tư do Bộ trưởng Bộ Du lịch và Thể thao Thái Lan Phiphat Ratcharkitpracarn và Quốc Vụ khanh Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ Nhật Bản đồng chủ trì. Hội nghị AMMS+Trung Quốc lần thứ nhất do Bộ trưởng Du lịch và Thể thao Thái Lan và ông Wang Ruilian, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thể thao Trung Quốc (Cơ quan quản lý lĩnh vực thể thao trực thuộc Chính phủ Trung Quốc) đồng chủ trì. Tham dự các hội nghị có Bộ trưởng/Trưởng đoàn các Bộ, cơ quan phụ trách thể dục, thể thao các nước ASEAN, Đông Timor, Phó Tổng Thư ký ASEAN Ekkaphab Phanthavong. Đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị có Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương, Cục trưởng Cục Thể dục thể thao Đặng Hà Việt, Phó Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trần Nhất Hoàng và các cán bộ liên quan.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN-Nhật Bản lần thứ tư, các Bộ trưởng nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng các sự kiện kỷ niệm 50 năm quan hệ hữu nghị và hợp tác ASEAN-Nhật Bản trong năm 2023, coi đây là dấu mốc đặc biệt trong việc gìn giữ, phát triển quan hệ “từ trái tim đến trái tim” dựa trên sự tin cậy lẫn nhau giữa các nước thành viên ASEAN và Nhật Bản, đồng thời thể hiện cam kết chung của hai bên trong việc xây dựng hòa bình và thịnh vượng trong khu vực. Hội nghị đánh giá cao việc Nhật Bản triển khai thành công chương trình Hành động ASEAN-Nhật Bản về Thể thao với chủ đề “Bình đẳng giới trong thể thao” do Quỹ Hội nhập ASEAN-Nhật Bản tài trợ, ghi nhận những kết quả triển khai chương trình Hành động ASEAN-Nhật Bản về thể thao với chủ đề “Giáo dục thể chất và thể thao cho người khuyết tật trong giai đoạn 2021-2022” của Trường Đại học Khoa học Thể thao Nippon và Trường Đại học Tsukuba do Chương trình Thể thao cho Ngày mai của Nhật Bản tài trợ. 

Nhằm tạo cơ sở tăng cường hơn nữa hợp tác thể thao ASEAN-Nhật Bản, hội nghị đã thông qua Tuyên bố chung Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN-Nhật Bản lần thứ tư, Tuyên bố Chiang Mai về Tăng cường Hợp tác thể thao ASEAN-Nhật Bản đến năm 2030 và nhất trí trình Lãnh đạo ASEAN-Nhật Bản ghi nhận Tuyên bố Chiang Mai tại Hội nghị Cấp cao Kỷ niệm 50 năm quan hệ đối thoại ASEAN-Nhật Bản vào tháng 12 năm 2023 tại Nhật Bản. Với Tuyên bố Chiang Mai được thông qua, các nước ASEAN và Nhật Bản thống nhất thành lập Khuôn khổ hợp tác thể thao ASEAN-Nhật Bản đến năm 2030 để thúc đẩy tiến độ triển khai các sáng kiến hợp tác hiện có, đồng thời, tạo thêm các cơ hội hợp tác ở những lĩnh vực ưu tiên trong hợp tác thể thao ASEAN-Nhật Bản. Các Bộ trưởng cam kết thúc đẩy hơn nữa quan hệ hữu nghị và đối tác ASEAN-Nhật Bản thông qua hợp tác thể thao bằng cách tăng cường tạo điều kiện thuận lợi cho đối thoại chính sách và hợp tác trong lĩnh vực thể thao giữa ASEAN và Nhật Bản. Cùng với đó, các Bộ trưởng mong đợi ASEAN-Nhật Bản tiếp tục đẩy mạnh hợp tác về vai trò của phụ nữ trong thể thao trong thời gian tới.

Về Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN-Trung Quốc, sau khi Chính phủ ASEAN và Trung Quốc thống nhất thành lập cơ chế hợp tác thể thao ASEAN-Trung Quốc cấp Bộ trưởng, trong khuôn khổ Hội nghị AMMS-7, các nước ASEAN và Trung Quốc đã tổ chức Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN-Trung Quốc lần thứ nhất. Cơ chế hợp tác thể thao ASEAN - Trung Quốc được thiết lập nhằm đưa ra hướng dẫn và định hướng chiến lược đối với các cuộc đối thoại chính sách về thể thao, trao đổi lợi ích chung về thể thao giữa ASEAN và Trung Quốc, phù hợp với Kế hoạch Hành động thực hiện Tuyên bố chung về đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc vì Hòa bình và Thịnh vượng. Hội nghị đã bày tỏ quan điểm chung, coi thể thao là lĩnh vực đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối giữa con người với con người và là một thành tố có giá trị trong hợp tác và đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc.

Trên cơ sở thông qua Tuyên bố chung Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN-Trung Quốc, các Bộ trưởng đồng thuận về các lĩnh vực ưu tiên hợp tác thể thao ASEAN-Trung Quốc gồm giao lưu nhân dân giữa ASEAN và Trung Quốc bằng cách thúc đẩy sự đa dạng, tình hữu nghị và hòa nhập thông qua tinh thần thể thao; tạo cơ hội cho các chuyên gia thể thao của ASEAN và Trung Quốc tham gia các chương trình nâng cao năng lực và phát triển kỹ năng trong thể thao, trong đó có khoa học thể thao và quản lý thể thao; thúc đẩy lối sống lành mạnh của người dân ASEAN và Trung Quốc thông qua việc tham gia các hoạt động thể dục, thể thao trong cộng đồng ở các độ tuổi khác nhau. Các Bộ trưởng Thể thao ASEAN và Trung Quốc thống nhất phương thức hợp tác thể thao ASEAN-Trung Quốc, trong đó đề cao các nguyên tắc trung tâm của ASEAN, khuyến khích thúc đẩy đoàn kết ở châu Á để tạo lợi ích cho người dân, huy động tốt các nguồn lực và giải quyết các ưu tiên, nhu cầu của các nước ASEAN thông qua các cách tiếp cận khác nhau. Theo đề nghị của Trung Quốc, hội nghị mong muốn các hoạt động trong Kế hoạch Công tác ASEAN về Thể thao giai đoạn 2021-2025 sẽ tiếp tục được triển khai hiệu quả, trong đó có các chương trình hợp tác với Trung Quốc.

Tại các hội nghị, các Bộ trưởng hoan nghênh sự tham gia của Đông Timor với tư cách là quan sát viên và mong muốn tiếp tục tăng cường hợp tác trong lĩnh vực thể thao hướng tới tư cách thành viên đầy đủ của ASEAN.

Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN-Nhật Bản và Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN-Trung Quốc được tổ chức luân phiên 2 năm/1 lần cùng với Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN tại các quốc gia thành viên ASEAN. Theo đó, Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN-Nhật Bản lần thứ 5 và Hội nghị Bộ trưởng Thể thao ASEAN-Trung Quốc lần thứ hai sẽ do Việt Nam chủ trì tổ chức. Thay mặt đoàn Việt Nam, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương đã thông báo kế hoạch dự kiến tổ chức các sự kiện này tại Hà Nội năm 2025.

Nguyễn Đức Thắng (từ Chiang Mai, Thái Lan)