Văn hóa là nhịp cầu kết nối Việt Nam với bạn bè thế giới

Sáng 1/3/2024, tại trụ sở Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đồng chí Nguyễn Văn Hùng, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ VHTTDL đã chủ trì buổi gặp mặt các Trưởng Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nhiệm kỳ 2024-2027 do Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt làm trưởng đoàn. Cùng dự buổi làm việc có Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương và đại diện các đơn vị thuộc Bộ VHTTDL.

Mở đầu buổi tiếp, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng chúc mừng các đồng chí Trưởng Cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài được Chủ tịch nước bổ nhiệm nhiệm kỳ 2024 - 2027 và bày tỏ tin tưởng sâu sắc các đồng chí Trưởng Cơ quan đại diện sẽ có nhiệm kỳ làm việc thành công, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. 

Bộ trưởng nhấn mạnh: “Đây là vinh dự to lớn nhưng cũng là trọng trách mà Đảng, Nhà nước và nhân dân tin tưởng, giao phó. Nhiều đồng chí giữ vai trò Trưởng cơ quan đại diện của Việt Nam tại những địa bàn quan trọng, xa xôi. Dù có nhiều khó khăn nhưng tôi tin tưởng bằng sự chuyên nghiệp của những người đã có nhiều năm kinh nghiệm làm công tác đối ngoại, các đồng chí sẽ tiếp tục cống hiến hết mình cho việc lan toả hình ảnh, uy tín, vị thế của đất nước với cộng đồng quốc tế”.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng xác định nhiệm vụ đối ngoại, quảng bá giới thiệu văn hóa, thể thao và du lịch của Việt Nam ở nước ngoài là nhiệm vụ chung, cần có sự chung sức, chung lòng của Bộ Ngoại giao nói chung và của các đồng chí Trưởng Cơ quan đại diện nói riêng. Xác định đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước, đối ngoại Nhân dân có vai trò trụ cột, Bộ trưởng cũng mong muốn nhận được các đề xuất của các đồng chí Trưởng cơ quan đại diện để công tác phối hợp triển khai thực hiện các nhiệm vụ ngày càng hiệu quả hơn, để các hoạt động ngoại giao văn hóa và văn hóa đối ngoại có sức lan tỏa vì văn hóa có sức mạnh kết nối, thông qua văn hóa sẽ giúp bạn bè quốc tế hiểu Việt Nam hơn, qua đó cũng phát huy những truyền thống văn hóa tốt đẹp cũng như tiếp thu văn hóa của nhân loại.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt cảm ơn sự đón tiếp, chào mừng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đối với đoàn và cho biết: đoàn Trưởng cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nhiệm kỳ 2024-2027 này có 26 đồng chí được Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng bổ nhiệm, trong đó vì tính chất địa bàn cũng như nhiệm vụ, hiện đã có 9 đồng chí lên đường thực hiện nhiệm vụ. Trước khi các đồng chí Trưởng đại diện lên đường nhận nhiệm vụ, Bộ Ngoại giao có chương trình bồi dưỡng kiến thức và tổ chức gặp gỡ các Bộ ngành, doanh nghiệp. Ngoại giao văn hóa được coi là một lĩnh vực quan trọng trong chính sách đối ngoại, được triển khai sâu rộng ở nhiều cấp độ. Trong thời gian qua, Bộ Ngoại giao và Bộ Văn hóa, Thể thao và du lịch đã có những sự phối hợp rất chặt chẽ, nhịp nhàng và có hiệu quả tích cực đóng góp cho sự phát triển của đất nước, nhiều chương trình văn hóa nghệ thuật biểu diễn ở nước ngoài đem lại niềm vui rất lớn cho kiều bào. Thứ trưởng cũng mong muốn hai Bộ, các cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài thúc đẩy phối hợp trong xây dựng hồ sơ di sản trình UNESCO; thể hiện rõ hơn vai trò, trách nhiệm của Việt Nam trong thực hiện các cơ chế quốc tế và diễn đàn đa phương…Hai Bộ cần tiếp tục phối hợp để triển khai hiệu quả nhất, thành công nhất để giúp quảng bá, tăng cường sự hiện diện của Việt Nam tại các sự kiện quốc tế ở nước ngoài, nhất là các sự kiện có quy mô toàn cầu như EXPO, World Cup...

Đối với lĩnh vực Du lịch, Bộ Ngoại giao đã đề xuất với Chính phủ chính sách miễn visa mở rộng ở các nước châu Âu, vận hành hiệu quả hệ thống cấp visa điện tử để tạo điều kiện cho khách du lịch vào Việt Nam. Bộ Ngoại giao cũng mở rộng tiếp cận tại một số thị trường mới như Ấn Độ. Hiện nay tần suất chuyến bay tăng, đã có nhiều đám cưới tỷ phú tổ chức tại Việt Nam, đề nghị Bộ VHTTDL tạo điều kiện quay những bộ phim Bollywood. Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt cũng đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quan tâm đến các địa bàn xa xôi, cử các đoàn biểu diễn văn hóa nghệ thuật phục vụ kiều bào.

Tại buổi làm việc, Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế Nguyễn Phương Hòa trình bày phương thức hoạt động đối ngoại của Bộ VHTTDL và  đề xuất các phương án hợp tác trong thời gian tới. Bộ VHTTDL tổ chức các hoạt động dựa trên cơ sở các văn bản thoản thuận hợp tác đã ký kết. Năm 2023, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ký 15 văn bản hợp tác quốc tế cấp Bộ trong đó nhiều văn bản được ký kết nhân dịp các chuyến thăm cấp cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Bộ trưởng đã chỉ đạo xây dựng kế hoạch triển khai hiệu quả các văn kiện đã ký kết.

Các hoạt động văn hóa phục vụ chuyến thăm của Lãnh đạo Đảng, nhà nước có xu hướng ngày càng tăng với nhiều loại hình nghệ thuật như: dân tộc, truyền thống, cổ điển, hiện đại, triển lãm, trưng bày, các tuần phim... qua đó giới thiệu được sự đa dạng cũng như tinh hoa của văn hóa Việt Nam. Văn hóa được đưa vào chương trình chính thức trong các chuyến thăm cấp cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã cho thấy vị thế của văn hóa được nâng cao. 

 Bên cạnh đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức các hoạt động đối ngoại của ngành là các Tuần Văn hóa, Lễ hội du lịch-văn hóa Việt Nam tại nước ngoài, trong đó dành ưu tiên tổ chức tại các nước nhân kỷ niệm năm tròn, năm chẵn quan hệ ngoại giao với Việt Nam, các nước đối tác chiến lược, đối tác toàn diện, bạn bè truyền thống. Những ngày, tuần văn hóa Việt Nam tại nước ngoài được tổ chức theo hướng 3 trong 1: Các sự kiện phải đảm bảo quảng bá hiệu quả hình ảnh, đất nước, văn hóa Việt Nam gắn liền với xúc tiến du lịch và tìm kiếm cơ hội hợp tác nâng cao thành tích cho thể thao Việt Nam.

Nhiều chương trình văn hóa đối ngoại có quy mô lớn được tổ chức và tạo được sức lan tỏa sâu rộng đến cộng đồng quốc tế. Từ năm 2010, Lễ hội xúc tiến du lịch-văn hóa Việt Nam tại Hàn Quốc và Nhật Bản tiếp tục tạo thành thương hiệu đặc biệt của văn hóa Việt Nam với khán giả, công chúng tại các quốc gia này, góp phần quan trọng tăng trưởng thu hút khách du lịch từ các địa bàn trọng điểm thuộc nhóm đầu của du lịch Việt Nam.

Đối với việc tham gia các hội chợ du lịch quốc tế, tổ chức Roadshow quảng bá du lịch tại các quốc gia, vai trò của các Cơ quan đại diện Việt Nam rất quan trọng. Năm 2024 là Năm Du lịch quốc gia – Điện Biên với chủ đề “Vinh quang Điện Biên Phủ – Trải nghiệm bất tận”, đề nghị các Cơ quan đại diện phối hợp trong công tác quảng bá cũng như cầu nối với bạn bè quốc tế.

Một trong những phương thức quảng bá hiệu quả là việc đón các đoàn làm phim nước ngoài vào Việt Nam. Năm 2023, Bộ VHTTDL đón 30 đoàn làm phim, có nhiều diễn viên nổi tiếng, những người có sức ảnh hưởng đã có những sản phẩm rất hiệu quả. Bộ có thể cung cấp tư liệu, phim ảnh, clip quảng bá du lịch để các Đại sứ quán giới thiệu đến bạn bè quốc tế. 

Bộ VHTTDL luôn tạo điều kiện giới thiệu văn hóa nước bạn, không chỉ ở các thành phố lớn mà còn ở các địa phương để phục vụ đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân. Bộ tổ chức nhiều hoạt động văn hóa quốc tế như Liên hoan Phim Quốc tế, Liên quan Xiếc Quốc tế, Liên quan múa rối quốc tế, đề nghị các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài tham gia phối hợp là cầu nối với các nước.

Về hợp tác đa phương, Bộ VHTTDL chủ động tham gia, thể hiện vai trò tích cực tại các diễn đàn, tổ chức quốc tế về văn hóa, trong đó nổi bật có Tổ chức Giáo dục, Khoa học, Văn hóa Liên Hợp quốc (UNESCO), ASEAN, IFACCA và các cơ chế khu vực và quốc tế liên quan. Trong khuôn khổ hợp tác ASEAN, Bộ VHTTDL tham gia đầy đủ các cơ chế trong ASEAN. Bộ cũng đang chuẩn bị các hoạt động để tổ chức Hội nghị quan chức cấp cao thể thao ASEAN (năm 2024) và Hội nghị Bộ trưởng thể thao ASEAN năm 2025 tại Việt Nam.

Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế nêu một số đề xuất cụ thể về hợp tác giữa Bộ VHTTDL và Đoàn Trưởng CQĐDVN ở nước ngoài: Bộ có thể cử các đoàn nghệ thuật đi biểu diễn, phục vụ kiều bào và các bạn quốc tế. Đề nghị Đại sứ quán phối hợp, bố trí địa điểm, âm thanh, ánh sáng, công tác khán giả, tuyên truyền, quảng bá…khuyến khích tăng cường xã hội hóa để đài thọ các chi phí khác. Đối với Thể thao, đề nghị các sứ quán tìm các nguồn chuyên gia, các cơ hội tập huấn, hợp tác đào tạo vận động viên, giao lưu cọ sát. Đặc biệt là quảng bá Vovinam  (võ cổ truyền của Việt Nam đã được công nhận là di sản phi vật thể) ra thế giới, nhất là đối với địa bàn Châu Phi.  

Tại buổi gặp mặt, các thành viên trong đoàn Trưởng Cơ quan đại diện, lãnh đạo các Cục Vụ của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã thảo luận sôi nổi và chia sẻ nhiều kinh nghiệm nhằm triển khai các hoạt động đối ngoại trên lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch, hướng tới phát triển du lịch bền vững; tăng cường phát triển hơn nữa đối với thể thao; đồng thời còn khẳng định vai trò trụ cột của văn hóa trong việc giới thiệu rộng rãi hình ảnh đất nước, con người, tinh hoa văn hóa Việt Nam đến bạn bè quốc tế, đồng thời cũng đề xuất Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục phối hợp, hỗ trợ thêm các đoàn nghệ thuật, âm nhạc, võ thuật sang giao lưu; không ngừng nâng cao chất lượng các sản phẩm văn hóa, đa dạng các loại hình quảng bá… Đặc biệt, một số đề xuất như: Thành lập Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại ASEAN; xây dựng, bảo tồn những khu phố văn hóa như khu Việt Nam Town tại Udon Thani, Thái Lan; đề nghị, chuyển các tư liệu quảng bá bằng hình thức số hóa, tăng cường đa dạng hóa sản phẩm du lịch …

Buổi làm việc đã thống nhất nhận thức chung: coi văn hóa là nhịp cầu, là thông điệp, là danh thiếp để kết nối Việt Nam với bạn bè thế giới. Qua trao đổi, 2 bên đã hiểu nhau hơn về mong muốn, trăn trở băn khoăn trong công tác quảng bá. Văn hóa Việt Nam giờ đây đã hiện diện nhiều hơn trên bản đồ quốc tế. Những sự kiện quốc tế quan trọng đều có sự xuất hiện của văn hóa Việt Nam. Thông qua văn hóa, từ văn hóa, hình ảnh, đất nước con người Việt Nam đã được người dân trên khắp 5 châu biết đến. Văn hóa không phân biệt nước lớn, nước bé, nước xa, nước gần. 

Để tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng mong muốn Bộ Ngoại giao, các Trưởng cơ quan đại diện của Việt Nam tại nước ngoài tiếp tục phối hợp với các cơ quan của Bộ VHTTDL để cùng nhau lan tỏa những giá trị tốt đẹp của văn hóa đến bạn bè quốc tế, tới cả những quốc gia xa xôi nhất. Văn hóa có sứ mệnh thiêng liêng, củng cố sự hiểu biết, đoàn kết giữa các dân tộc. Cần nâng tầm việc tổ chức ngày, tuần văn hóa Việt Nam tại nước ngoài. Trong đó, đề cao vai trò chủ thể của các sự kiện là kiều bào; hướng đến những quốc gia, vùng lãnh thổ có đông kiều bào Việt Nam; có sự kết hợp giữa yếu tố truyền thống và hiện đại. Bộ trưởng khẳng định, Bộ VHTTDL sẵn sàng phối hợp với Bộ Ngoại giao và các Trưởng cơ quan đại diện của Việt Nam tại nước ngoài trong triển khai những công việc này.

Kết thúc buổi gặp mặt, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng ghi nhận, đánh giá cao các ý kiến đóng góp của các đồng chí Trưởng Cơ quan đại diện và đề nghị các đồng chí trên cương vị công tác mới, tiếp tục triển khai hiệu quả đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước về công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế góp phần phát triển hơn nữa quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và các nước trong đó có lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch. 

Bá Thịnh

Nguồn ảnh: Nguyễn Nam - Phạm Minh