Báo cáo kết quả Dự án triển khai thí điểm bộ Chỉ số Văn hóa | 2030 của UNESCO

Ngày 19 tháng 9 năm 2022, tại trụ sở Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam, Hội thảo báo cáo kết quả thực hiện Dự án triển khai thí điểm bộ Chỉ số Văn hóa|2030 của UNESCO đã được tổ chức long trọng dưới sự chủ trì của bà Nguyễn Phương Hòa, Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và PGS. TS. Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam.

Hội thảo có sự tham dự của PGS. TS. Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, ông Ernesto Ottone R., Phó Tổng Giám đốc phụ trách Văn hóa của UNESCO (tham dự trực tuyến), ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế, ông Jesus Lavina, Phó Trưởng Ban Hợp tác phát triển, Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam, đại diện Vụ Ngoại giao Văn hóa và UNESCO, Bộ Ngoại giao, Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, nhóm chuyên gia quốc tế và trong nước triển khai dự án cấp quốc gia, nhóm chuyên gia triển khai dự án cấp thành phố tại đầu cầu thành phố Huế và đại diện các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Dự án triển khai thí điểm bộ Chỉ số Văn hóa|2030 tại Việt Nam và Thành phố Huế được thực hiện với sự hợp tác của UNESCO và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cùng với sự phối hợp của Viện Thống kê thuộc UNESCO (UIS). Các chỉ số theo chủ đề gắn với Chương trình nghị sự 2030 của UNESCO là một khung thống kê nhằm đo lường và giám sát tiến độ đóng góp của văn hóa vào các Mục tiêu của Chương trình Nghị sự 2030 ở cấp quốc gia và địa phương. Khung thống kê này đánh giá vai trò của văn hóa như một lĩnh vực hoạt động độc lập cũng như sự đóng góp xuyên suốt của văn hóa vào các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) và các lĩnh vực chính sách khác nhau.

Phát biểu Khai mạc Hội thảo, bà Nguyễn Thị Thu Phương cho biết để có được báo cáo với những kết quả cụ thể và hệ thống bảng dữ liệu chi tiết như ngày hôm nay, nhóm triển khai dự án ở cấp quốc gia và tại thành phố Huế, cùng với sự hợp tác, hỗ trợ tích cực của rất nhiều cơ quan, tổ chức và cá nhân các chuyên gia trong nước và quốc tế, đã nỗ lực và cố gắng không ngừng nghỉ trong suốt 10 tháng qua để nghiên cứu, thu thập dữ liệu và phân tích bộ công cụ thống kê do UNESCO khởi xướng và phát triển. Trên cơ sở đảm bảo phương pháp và nguyên tắc mà UNESCO đề ra, Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam đã phối hợp với các đơn vị liên quan để thu thập và xử lý dữ liệu định lượng và định tính cần thiết cho 22 chỉ số, bao gồm: đầu tư cho di sản, quản lý di sản bền vững, thích nghi và ứng phó với biến đổi khí hậu, thiết chế văn hóa, đóng góp của văn hóa vào GDP, việc làm trong lĩnh vực văn hóa, các doanh nghiệp văn hóa, chi tiêu của hộ gia đình cho văn hóa, kinh doanh hàng hóa và dịch vụ văn hóa, đầu tư công cho văn hóa, quản trị văn hóa, giáo dục văn hóa-nghệ thuật, giáo dục vì phát triển bền vững, giáo dục đa ngôn ngữ, đào tạo văn hóa, văn hóa vì sự gắn kết xã hội, tự do nghệ thuật, tiếp cận văn hóa, tham gia văn hóa và các quá trình tham gia. Hội thảo là dịp để thảo luận và tiếp thu ý kiến phản hồi và đóng góp của các đại biểu về kết quả của dự án cũng như những khuyến nghị chính sách được phát triển dựa trên kết quả này, nhằm nâng cao chất lượng của các sản phẩm dự án trong thời gian tới.

Ông Ernesto Ottone R. Phó Tổng Giám đốc phụ trách Văn hóa của UNESCO chúc mừng Việt Nam đã hoàn thiện báo cáo kết quả thực hiện Dự án triển khai thí điểm bộ Chỉ số Văn hóa|2030 của UNESCO. Các dữ liệu vô cùng giá trị do Việt Nam thu thập sẽ đóng góp hiệu quả vào việc triển khai dự án và thể hiện được vai trò của văn hóa trong sự phát triển bền vững. Những kết quả từ sự nỗ lực của Việt Nam sẽ được chuyển vào ngân hàng dữ liệu số của UNESCO nhằm phục vụ việc thiết lập hệ thống dữ liệu toàn cầu về văn hóa.

Phát biểu tại Hội thảo, bà Nguyễn Phương Hòa chia sẻ Hội thảo lần này đã thể hiện hết sức sinh động nhận định của bà Audrey Azoulay, Tổng Giám đốc UNESCO trong chuyến thăm chính thức Việt Nam vào đầu tháng 9 vừa qua vì “Quan hệ Việt Nam và UNESCO ngày càng phát triển, được coi là sự mẫu mực về hợp tác bởi Việt Nam và UNESCO cùng chung một tầm nhìn và cam kết”. Trong khi UNESCO coi văn hóa là động lực của sự phát triển bền vững thì Đảng và Nhà nước Việt Nam coi văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu, động lực phát triển bền vững đất nước; văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội. Tại Việt Nam, Chính phủ cũng đã phát triển hệ thống Mục tiêu phát triển Việt Nam (VDG) nhằm đánh giá những đóng góp của văn hóa trong việc thực hiện các Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ (MDG). Hiện nay, việc thực hiện các chỉ tiêu phát triển bền vững đang đứng trước những thách thức của đại dịch Covid-19, biến đổi khí hậu và xung đột giữa các nước trên thế giới. Hội thảo được tổ chức trước thềm Hội nghị Thế giới về chính sách văn hóa và phát triển bền vững của UNESCO (MONDIACULT 2022) khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc đặt văn hóa vào vị trí trọng tâm trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển toàn cầu của chương trình nghị sự 2030. Việc Việt Nam tham gia dự án lần này thể hiện sự quan tâm chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nhằm mục tiêu xây dựng bộ Chỉ số Văn hóa Quốc gia vì sự phát triển bền vững.

Tại Hội thảo, các chuyên gia triển khai dự án cấp quốc gia và cấp địa phương đã trình bày tóm tắt báo cáo kết quả triển khai dự án, tổng quan về những thách thức và cơ hội của việc thực hiện dự án. Việc thu thập còn nhiều khó khăn do thiếu dữ liệu và không có hệ thống thống kê chính thức và sự nhận thức còn hạn chế về vấn đề này đòi hỏi sự cần thiết về một cơ chế phát triển quan hệ liên bộ, ngành, thiết lập hệ thống báo cáo định kỳ và nâng cao năng lực cho các nhà hoạch định chính sách, các chuyên gia trong lĩnh vực văn hóa nhằm đánh giá và cập nhật thường xuyên dữ liệu về văn hóa, góp phần vào việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững trong giai đoạn tới.