Ngày 09/7, tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo tham vấn Đề án Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 do Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam phối hợp với Cục Bản quyền tác giả tổ chức. TS. Nguyễn Phương Hòa, Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế tham dự và trình bày tham luận tại Hội thảo.
Hội thảo tham vấn Đề án Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 có sự tham gia của đại diện các đơn vị quản lý nhà nước thuộc các Bộ, ban, ngành, một số UBND tỉnh – thành phố, các tổ chức quốc tế, đại diện một số đơn vị tổ chức văn hóa, nghệ thuật, đại diện các trường đại học, viện nghiên cứu, các doanh nghiệp văn hóa sáng tạo, không gian sáng tạo, văn nghệ sỹ, người thực hành văn hóa.
Phát biểu khai mạc, PGS. TS. Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam cho biết, sự ra đời của Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 (ban hành kèm Quyết định số 1755/QĐ-TTg ngày 08/9/2016 của Thủ tướng Chính phủ) đã tạo ra sự chuyển biến tích cực và đổi mới đối với các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Năm 2022, các ngành CNVH Việt Nam bước đầu đạt được một số kết quả đáng khích lệ, đóng góp ước đạt 4,04% đối với GDP, tạo 1 triệu việc làm cho xã hội. Doanh thu xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ văn hóa, số lượng doanh nghiệp và các không gian văn hóa, trung tâm sáng tạo, thành phố sáng tạo trong mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO trong cả nước tăng lên. Nhiều sản phẩm, dịch vụ sự kiện, chương trình văn hóa nghệ thuật đã thể hiện sống động bản sắc, tinh thần sáng tạo Việt Nam, góp phần phát huy sức mạnh mềm văn hóa trong hội nhập quốc tế.
Trong vai trò đồng chủ trì Hội thảo, ông Trần Hoàng, Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả nhận định, bên cạnh các thành tựu bước đầu, hành trình phát triển các ngành công nghiệp văn hóa trong thời gian qua vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế và trong những năm tới, sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức, nhất là trong bối cảnh mới với xu hướng toàn cầu hóa mạnh mẽ, sự phát triển như vũ bão của công nghệ kỹ thuật số và các công nghệ mới của cách mạng công nghiệp lần thứ tư, những thách thức cấp bách về phát triển bền vững và năng lực cần có để ứng phó với nhiều khủng hoảng ở quy mô toàn cầu. “Những yêu cầu cấp thiết về cả lý luận và thực tiễn trên đã đặt ra nhiệm vụ cần phải xây dựng một Chiến lược mới về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam cho giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 nhằm phát huy có hiệu quả hơn nữa tiềm năng văn hóa và sáng tạo của quốc gia; giải quyết triệt để các thách thức hiện nay về cơ chế-chính sách, nguồn nhân lực, công nghệ, sở hữu trí tuệ, phát triển bền vững… để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa có trọng tâm, trọng điểm hơn”, ông Trần Hoàng nói.
Hội thảo tham vấn là một hoạt động nằm trong khuôn khổ của việc triển khai thực hiện nhiệm vụ “Xây dựng đề án chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” được Bộ VHTTDL giao cho Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam phối hợp với Cục Bản quyền tác giả và các đơn vị liên quan thực hiện với mục đích nhằm tạo dựng được một diễn đàn trao đổi chuyên sâu và cởi mở của các chuyên gia, những nhà quản lý, cũng như những đơn vị, cá nhân có liên quan về thực trạng, xu hướng và đề xuất các giải pháp, định hướng cho phát triển các ngành công nghiệp văn hóa ở Việt Nam từ nay tới năm 2030, tầm nhìn tới năm 2045.
Trình bày tham luận tại Hội thảo, TS. Nguyễn Phương Hòa đã chia sẻ kinh nghiệm xây dựng và triển khai chính sách phát triển công nghiệp văn hóa của một số cường quốc về văn hóa, sáng tạo trên thế giới là Pháp, Anh, Mỹ, Trung Quốc và Hàn Quốc. Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế nêu ra một số chính sách tiêu biểu đã và đang được áp dụng thành công tại các nước như hệ thống các quỹ hỗ trợ dành riêng cho văn hóa (Quỹ phát triển điện ảnh, Quỹ hỗ trợ văn hóa số, Quỹ hỗ trợ nghệ thuật…); các gói ưu đãi thuế đối với các doanh nghiệp, sản phẩm và dịch vụ trong lĩnh vực văn hóa sáng tạo; thúc đẩy bảo hộ về quyền tác giả, các quyền liên quan thông qua hệ thống pháp luật trong nước và các thỏa thuận quốc tế; khuyến khích đầu tư cho văn hóa…
Trên cơ sở kinh nghiệm quốc tế, TS. Nguyễn Phương Hòa chia sẻ một số khuyến nghị phát triển công nghiệp văn hóa sáng tạo Việt Nam trong thời gian tới như thay đổi nhận thức, áp dụng khái niệm mới về “các ngành công nghiệp văn hoá và sáng tạo tại Việt Nam”; đẩy mạnh cải cách, hoàn thiện đồng bộ thể chế, gắn kết chính sách phát triển văn hoá và sáng tạo trong tổng thể chính sách phát triển kinh tế xã hội quốc gia; tăng cường vai trò của chính quyền địa phương trong phát triển các ngành công nghiệp văn hoá và sáng tạo; tăng cường đầu tư cho văn hoá… Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế cũng mạnh sự cần thiết phải đẩy mạnh hợp tác công-tư, trong đó Nhà nước giữ vai trò kiến tạo, có sự gắn kết chặt chẽ với cộng đồng doanh nghiệp và cộng đồng sáng tạo, từ đó phát huy được nhiều hơn vai trò của doanh nghiệp trong lĩnh vực văn hoá và sáng tạo. “Tôi mong muốn một chiến lược phát triển công nghiệp văn hoá mang tầm nhìn tổng thế, không chỉ tập trung vào các ngành do Bộ VHTTDL quản lý mà còn hướng tới việc sau khi Chiến lược được ban hành, từng bộ, ban, ngành sẽ có kế hoạch, chương trình hành động triển khai cụ thể, làm sao tận dụng được tốt nhất các thế mạnh của mình tại mỗi lĩnh vực văn hoá và sáng tạo”, TS. Nguyễn Phương Hòa đề xuất.
