Kể từ khi Việt Nam chính thức tham dự các kỳ Triển lãm Thế giới (EXPO) từ năm 2000 đến nay, đây là lần đầu tiên Nhà Triển lãm Việt Nam lập nên một thành tích chưa từng có khi vinh dự giành Giải Bạc ở hạng mục “Thiết kế trưng bày xuất sắc nhất” tại EXPO 2025 Osaka, Kansai, Nhật Bản.Thành tích này nối tiếp Giải Đồng “Đội ngũ xuất sắc nhất” mà Nhà Triển lãm vừa được trao trong một hệ thống giải thưởng độc lập khác tại EXPO, minh chứng rõ ràng cho sức sáng tạo và bản sắc văn hóa Việt Nam trên trường quốc tế.
Vào 18h00 (giờ địa phương) ngày 12/10/2025, tại EXPO 2025 Osaka, Kansai, Nhật Bản, đã diễn ra Lễ trao giải thưởng Triển lãm Thế giới (BIE Day Awards) – thuộc khuôn khổ chương trình Official Participant Awards (Giải thưởng dành cho các quốc gia tham dự chính thức) do Tổ chức Triển lãm Thế giới (BIE – Bureau International des Expositions) và Ban Tổ chức EXPO 2025 đồng chủ trì tổ chức. Đây là giải thưởng chính thức và danh giá nhất trong hệ thống giải thưởng EXPO, có có lịch sử lâu đời bắt nguồn từ Triển lãm Thế giới đầu tiên tổ chức tại Luân Đôn năm 1851. Hội đồng giám khảo của BIE gồm 9 thành viên là những chuyên gia uy tín hàng đầu thế giới trong các lĩnh vực: văn hóa, xã hội, kiến trúc, quy hoạch đô thị, truyền thông, ngoại giao… Giải thưởng được xét chọn theo 3 hạng mục giải lớn gồm: (1) Thiết kế Kiến trúc và cảnh quan, (2) Thiết kế trưng bày, (3) Phát triển chủ đề của EXPO 2025 (“Designing Future Society for Our Lives” – Thiết kế xã hội tương lai cho cuộc sống của chúng ta). EXPO 2025 lần đầu tiên bổ sung Giải thưởng Phát triển Bền vững.
Năm nay, EXPO 2025 với 165 quốc gia và tổ chức quốc tế tham dự, trong hạng mục Nhà Triển lãm xây sẵn và Nhà loại nhỏ (loại B và loại X), Việt Nam đã xuất sắc giành giải thưởng Giải Bạc ở hạng mục “Thiết kế trưng bày xuất sắc nhất”, cùng hạng mục có Nhà Triển lãm Peru nhận Giải Vàng và Campuchia Giải Đồng. Ông Trần Nhất Hoàng – Phó Tổng đại diện Việt Nam tại EXPO 2025, đại diện Nhà Triển lãm Việt Nam lên nhận giải thưởng.
Triển lãm thế giới EXPO luôn khuyến khích các quốc gia chia sẻ mọi khía cạnh của những vấn đề toàn cầu theo phương thức biểu đạt hướng đến công chúng vì tương lai tốt đẹp hơn. Vì vậy, tiêu chí đánh giá giải thưởng của EXPO vô cùng đa dạng, bên cạnh tính chuyên môn và các tiêu chuẩn kỹ thuật và mỹ thuật, giải thưởng đề cao tính thông điệp, giải pháp phát triển, tầm nhìn, đổi mới sáng tạo, phát minh, sáng kiến, cảm xúc hướng đến công chúng và sự gợi mở mới mẻ.
Ông Trần Nhất Hoàng cho biết: “Toàn bộ đội ngũ Nhà Triển lãm Việt Nam vô cùng xúc động và tự hào. Trước hết, Cục Hợp tác quốc tế – Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ quốc gia được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong Đề án tham dự EXPO 2025, từ chỉ tiêu đón khách tham quan cho đến những sáng kiến quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới. Việc lần đầu tiên Việt Nam được vinh danh với Giải Bạc hạng mục “Thiết kế trưng bày xuất sắc nhất” tại một kỳ Triển lãm Thế giới là một bước tiến dài, khẳng định vị thế và năng lực sáng tạo của Việt Nam trong các sự kiện toàn cầu. Chúng tôi đã khai thác đa dạng các chất liệu văn hoá truyền thống cùng với sự kết hợp của ngôn ngữ biểu đạt hiện đại. Giải thưởng này chứng minh rằng chúng ta có nền văn hoá giàu đẹp được thế giới công nhận”.
Đặc biệt, thành công của Nhà Triển lãm Việt Nam không chỉ đến từ thiết kế trưng bày ấn tượng mà còn từ một đội ngũ trẻ trung, sáng tạo và đầy nhiệt huyết. Ngay trước đó, Nhà Triển lãm Việt Nam đã vinh dự nhận Giải Đồng cho “Đội ngũ xuất sắc nhất” (Best Pavilion Team) do Hội đồng giám khảo thuộc Tổ chức Thiết kế Thực nghiệm (The Experiential Design Authority) – gồm các chuyên gia cố vấn uy tín của Hoa Kỳ và quốc tế – bình chọn. Nhà Triển lãm Việt Nam cùng lúc được vinh danh ở hai hạng mục quan trọng về thiết kế và quản lý vận hành thể hiện sự nỗ lực toàn diện và đồng bộ của tập thể Ban Chỉ đạo, đội ngũ thiết kế, triển khai và vận hành Nhà Triển lãm Việt Nam.
Thiết kế trưng bày – Sự giao hòa giữa công nghệ hiện đại và bản sắc văn hóa Việt
Nhà Triển lãm Việt Nam do Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xây dựng ý tưởng trưng bày, Mark ’n B thiết kế không gian và đồ họa và Pico International thi công.
Lấy chủ đề “Xã hội toàn diện lấy con người làm trung tâm”, thiết kế của Nhà Triển lãm bám sát tinh thần EXPO 2025 “Thiết kế xã hội tương lai cho cuộc sống của chúng ta”, đồng thời tôn vinh bản sắc dân tộc Việt Nam qua thiết kế trang trí, nội thất, hiện vật trưng bày và cách thể hiện hiện đại, sáng tạo. Không gian trưng bày là sự kết hợp hài hòa giữa công nghệ tiên tiến và các giá trị văn hóa truyền thống, mang đến cho du khách quốc tế trải nghiệm sống động về một Việt Nam vừa giàu bản sắc, vừa năng động, đổi mới và sáng tạo.
Điểm nhấn của Nhà Triển lãm là không gian thủy đình và sân khấu rối nước nơi diễn ra các buổi trình diễn nghệ thuật truyền thống, đồng thời trong cùng một không gian có cả sự kết hợp của công nghệ hologram, màn hình cảm ứng tương tác cùng những trải nghiệm nghệ thuật đầy cảm xúc. Những hoạt động sôi động cùng không gian thiết kế độc đáo, giàu bản sắc và kỹ lưỡng từng chi tiết đã chinh phục hàng chục nghìn lượt khách quốc tế mỗi ngày, trở thành một trong những không gian biểu diễn ấn tượng và được yêu thích nhất tại EXPO 2025 Osaka, Kansai, Nhật Bản.
Không gian văn hóa sống động – Cầu nối giao lưu và quảng bá hình ảnh Việt Nam hiện đại
Trong 6 tháng, Nhà Triển lãm Việt Nam đã đón gần 1,7 triệu lượt khách tham quan cùng hàng triệu lượt khách tham dự các sự kiện ngoài trời và truy cập vào các nền tảng trực tuyến; tổ chức hơn 1.400 buổi biểu diễn nhạc cụ truyền thống, múa rối nước, và hơn 20 chương trình giao lưu âm nhạc nghệ thuật quốc tế với các Nhà Triển lãm Mỹ, Bồ Đào Nha, Thái Lan, Malaysia, Cuba, Ả Rập Xê Út…
Nhà Triển lãm đã phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp tổ chức chuỗi Ngày/Tuần Việt Nam tại EXPO 2025, tiêu biểu như Lễ công bố Năm Du lịch Quốc gia – Huế 2025, Tuần Quảng Ninh, Tuần Quảng Nam, Tuần Bình Phước, Những ngày Hà Nội, Ninh Bình – Trái tim di sản, và Tuần lễ Thương hiệu Quốc gia Việt Nam tại EXPO 2025.
Nhiều hoạt động hướng về kiều bào Việt Nam sinh sống tại Nhật Bản cũng được tổ chức sôi nổi, tiêu biểu như Lễ diễu hành trang phục truyền thống Việt Nam trong khuôn khổ Ngày Quốc gia Việt Nam tại EXPO 2025, với sự tham gia của hàng chục kiều bào là sinh viên ưu tú đang học tập tại Nhật Bản; Chương trình “Trung thu sum vầy” và giao lưu “Cùng học, cùng yêu tiếng Việt”; Triển lãm “Chủ tịch Hồ Chí Minh – Biểu tượng của hòa bình và hữu nghị”.
Bên cạnh đó, hơn 200 buổi nói chuyện, hội thảo, các hoạt động tương tác hướng dẫn làm tranh sơn mài, tò he, và chơi nhạc cụ dân tộc K’lông pút, T’rưng đã thu hút đông đảo khách quốc tế, mang đến trải nghiệm văn hóa sống động và tương tác đa giác quan.
Nhờ những hoạt động phong phú và sáng tạo này, Nhà Triển lãm Việt Nam đã trở thành cầu nối để các nền văn hóa gặp gỡ, đối thoại, và lan tỏa các giá trị hòa bình, hợp tác, khẳng định hình ảnh Việt Nam hiện đại, năng động, sáng tạo và giàu bản sắc.
Tự hào khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ văn hóa thế giới
Thành công của Nhà Triển lãm Việt Nam tại EXPO 2025 Osaka, Kansai, Nhật Bản không chỉ là niềm tự hào của ngành văn hóa, thể thao và du lịch, mà còn là minh chứng sống động cho nét đẹp văn hoá và con người Việt Nam, thể hiện tầm vóc, bản lĩnh và sức sáng tạo của Việt Nam trong hành trình hội nhập quốc tế.
Giải Bạc “Thiết kế trưng bày xuất sắc nhất” cùng Giải Đồng “Đội ngũ xuất sắc nhất” là sự ghi nhận xứng đáng cho nỗ lực bền bỉ và tinh thần sáng tạo không ngừng của các cán bộ ngành văn hóa – những người đang góp phần đưa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam đến gần hơn với bạn bè năm châu, thể hiện một Việt Nam giàu bản sắc, nhân văn, năng động và vững vàng hướng tới tương lai.
Thành tích này không chỉ ghi thêm dấu ấn nổi bật của Việt Nam tại một sự kiện toàn cầu, mà còn thể hiện sâu sắc quan điểm văn hóa vừa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là động lực phát triển đất nước, đồng thời là “cầu nối” để các quốc gia, dân tộc hiểu biết, hợp tác và phát triển bền vững.
Những kết quả tại EXPO 2025 góp phần xây dựng và lan tỏa thương hiệu văn hóa Việt Nam, nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ văn hóa thế giới, đồng thời mở ra những cơ hội hợp tác và giao lưu quốc tế sâu rộng hơn.
Minh Giang (từ Osaka, ảnh: Tố Như, Quốc Minh, Giang Nam)