Sáng 10/12/2025, tại trụ sở Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thứ trưởng Tạ Quang Đông đã chủ trì Chương trình trao đổi chuyên đề với Đoàn công chức cao cấp Liên bang Nga với chủ đề “Thu hút sự chú ý của thanh thiếu niên tới ngành văn hóa và thể thao”. Tham dự chương trình có Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế Trần Nhất Hoàng, Lãnh đạo các đơn vị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Đoàn Nga gồm trên 20 công chức từ các bộ, ngành, cơ quan liên quan tham dự cuộc tiếp.
Phát biểu khai mạc chương trình, Thứ trưởng Tạ Quang Đông nhấn mạnh, chương trình trao đổi lần này là hoạt động có ý nghĩa lớn trong năm 2025 khi Việt Nam – Liên bang Nga kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.
Với chuyên đề được lựa chọn, Thứ trưởng Tạ Quang Đông cho biết, trong kỷ nguyên số, thanh thiếu niên trên thế giới đang hình thành hệ sinh thái giải trí mới, trong đó, ưu tiên thông tin ngắn, nhanh, trực quan; tương tác qua mạng xã hội và không gian số thay vì không gian vật lý; thích các mô hình trải nghiệm cá nhân hóa, có thể chia sẻ, có thể lan truyền. Ngày nay, các nội dung về văn hóa được lan truyền với tốc độ chưa từng có trên môi trường số khiến thanh thiếu niên dễ bị cuốn vào xu hướng toàn cầu, dẫn đến sự quá tải thông tin, giảm sự quan tâm tới bản sắc văn hóa dân tộc, thay đổi hệ giá trị, thị hiếu và cảm xúc thẩm mỹ. Trong bối cảnh này, các quốc gia trên thế giới đều đang tìm giải pháp thu hút thanh thiếu niên trở lại với văn hóa của chính họ bằng đổi mới mô hình giáo dục, truyền thông sáng tạo và thúc đẩy công nghiệp văn hóa. Cùng với đó, không gian sáng tạo dành riêng cho giới trẻ còn hạn chế cả về quy mô, hình thức và mức độ mở, dẫn đến việc thanh thiếu niên thiếu nơi để thử nghiệm ý tưởng, thực hành nghệ thuật hay tổ chức hoạt động cộng đồng. Những hạn chế này làm giảm khả năng tiếp cận văn hóa của thế hệ trẻ, đồng thời cản trở việc hình thành thói quen và nhu cầu tham gia thường xuyên trong các hoạt động văn hóa, nghệ thuật.
Thứ trưởng thông tin thêm, Việt Nam là quốc gia có tốc độ phát triển internet và sử dụng mạng xã hội cao nhất thế giới với 72% dân số dùng internet. Thanh thiếu niên dành trung bình 3 – 5 giờ/ngày cho nền tảng số. Video ngắn trở thành hình thức tiếp nhận chủ đạo. Thực tế này đặt ra yêu cầu phải đổi mới cách thức tiếp cận và thực hành sáng tạo, nếu không các nội dung văn hóa truyền thống sẽ ngày càng khó cạnh tranh.
Thứ trưởng cũng cho rằng, trong bối cảnh toàn cầu hóa và cạnh tranh mạnh mẽ về sức mạnh mềm, thế hệ trẻ chính là cầu nối quan trọng đưa Việt Nam ra thế giới thông qua các lĩnh vực mà họ tham gia và tạo ảnh hưởng như: âm nhạc, điện ảnh, thời trang, mỹ thuật… Đây đều là những lĩnh vực có tốc độ lan tỏa nhanh, khả năng tạo xu hướng mạnh và ảnh hưởng rộng trong cộng đồng quốc tế, góp phần định hình hình ảnh, bản sắc và vị thế quốc gia trên trường quốc tế. Vì vậy, việc thu hút, định hướng và phát huy vai trò của thanh thiếu niên trong lĩnh vực văn hóa không chỉ là nhiệm vụ của ngành, mà còn là yêu cầu chiến lược nhằm tăng cường sức mạnh mềm, mở rộng không gian ảnh hưởng văn hóa của Việt Nam và khẳng định vị thế quốc gia trong kỷ nguyên số.
Tại chương trình, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ, Đào tạo và Môi trường Đặng Hà Việt chia sẻ về nội dung liên quan đến công tác đào tạo nhân lực cho ngành văn hóa, thể thao và du lịch; Phó Cục trưởng Cục Thể dục thể thao Việt Nam phát biểu tham luận về chính sách thu hút giới trẻ với lĩnh vực thể thao. Thay mặt lực lượng thanh niên Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bí thư Đoàn Thanh niên Lê Minh Đức chia sẻ về các mô hình hoạt động của lực lượng cán bộ công chức trẻ trong lĩnh vực văn hóa, thể thao.
Trong khuôn khổ chương trình, nhắc lại sự kiện nghệ sĩ Đức Phúc giành ngôi vị quán quân tại Cuộc thi Âm nhạc quốc tế Interviison do Nga tổ chức tháng 9 năm 2025; giành phần nhiều thời gian trao đổi một số giải pháp về thu hút sự chú ý của thanh thiếu niên đối với lĩnh vực thể thao, văn hoá, các đại biểu Việt Nam và Nga đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm, thực tế trong đào tạo, phát triển đội ngũ nhân lực trẻ. Các đại biểu nhận định, cần có các chương trình, dự án khơi dậy tinh thần chủ động lan tỏa giá trị văn hóa trong thế hệ trẻ thông qua các hình thức sáng tạo trên môi trường số; khuyến khích học sinh, sinh viên sử dụng mạng xã hội để giới thiệu di sản, nghệ thuật, phong tục, ẩm thực, câu chuyện lịch sử và các giá trị văn hóa đặc sắc của địa phương và quốc gia bằng những hình thức gần gũi như video ngắn, podcast, ảnh sáng tạo, infographic hoặc mini talk. Mỗi thanh thiếu niên không chỉ trở thành người khám phá và cảm thụ văn hóa mà còn giữ vai trò là “đại sứ” giới thiệu văn hóa quốc gia đến bạn bè trong nước và quốc tế. Đây là cách tiếp cận vừa phù hợp với hành vi truyền thông của thế hệ số, vừa góp phần xây dựng sức mạnh mềm quốc gia từ chính sự tham gia tự nguyện, sáng tạo và đầy năng lượng của giới trẻ. Ngoài ra, cần đẩy mạnh áp dụng công nghệ số vào lĩnh vực văn hóa nhằm khuyến khích thanh thiếu niên tiếp cận, khám phá và lan tỏa các giá trị văn hóa dân tộc thông qua những hình thức thể hiện hiện đại, phù hợp với truyền thông của thế hệ số.
Trên cương vị là cơ quan chủ trì đón đoàn công chức cao cấp của Nga sang Việt Nam trao đổi, phát biểu cảm ơn Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Mạnh Hùng tin tưởng hai bên sẽ thu về nhiều kết quả sau chương trình trao đổi chuyên đề về lĩnh vực văn hóa, thể thao. Đây là chương trình trao đổi đầu tiên giữa hai bên triển khai thỏa thuận trong chuyến thăm Nga và phát biểu chính sách của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Học viện Tổng thống Nga. Sự kiện này mở ra cơ hội lớn để hai bên tiếp tục tổ chức nhiều hoạt động trao đổi quan trọng về hợp tác đào tạo giữa hai nước.
Kết thúc Chương trình, hai bên nhất trí cần mở rộng hơn nữa trao đổi chuyên gia giữa Việt Nam và Liên bang Nga. Việc tăng cường hợp tác đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực văn hóa nghệ thuật và thể thao trong tương lai, góp phần củng cố hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Nga./.
Nguyễn Đức Thắng