Sáng ngày 23/7/2025, tại Trụ sở Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam đã tiếp và làm việc với TS. Johannes Joseph Maria Bos, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn quốc tế Chương trình Ký ức Thế giới và TS. Fackson Banda, Trưởng Bộ phận Di sản Tư liệu, Chương trình Ký ức Thế giới của UNESCO (Chương trình MOW) nhân dịp đoàn sang thăm và công tác tại Việt Nam.
Tham dự buổi tiếp có TS. Nguyễn Phương Hòa, Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế; PGS.TS. Lê Thị Thu Hiền, Cục trưởng Cục Di sản văn hóa, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Chương trình MOW Việt Nam; TS. Vũ Thị Minh Hương, Phó Chủ tịch Ủy ban Chương trình MOW khu vực châu Á – Thái Bình Dương, chuyên gia Hội đồng Tư vấn quốc tế Chương trình MOW; đại diệnBan Thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam vàđại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam.
Thay mặt Lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương bày tỏ vui mừng khiđón tiếp Nhóm Chuyên gia MOW đến Việt Nam nhân dịp trao Bằng ghi danh Bộ sưu tập của Nhạc sĩ Hoàng Vân là Di sản tư liệu của Thế giới. Thứ trưởng nhấn mạnh quan hệ hợp tác Việt Nam – UNESCO trong gần 50 năm qua đã có nhiều điểm sáng, đặc biệt phải kể tới chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm đến trụ sở UNESCO tại Paris vào tháng 10/2024, các cuộc gặp giữa Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay, cũng như hai chuyến thăm của Bà Audrey Azoulay tới Việt Nam. Gần đây nhất, tháng 6/2025, Bà Audrey Azoulay đã tham dự Khai mạc Liên hoan Phim Châu Á Đà Nẵng lần thứ III.
Việt Nam hiện có 11 di sản tư liệu đã được ghi danh, bao gồm 04 Di sản tư liệu thế giới và 07 Di sản tư liệu khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Năm 2025, Việt Nam đang tích cực triển khai xây dựng và đề cử hai hồ sơ khu vực: Hệ thống văn bia Phố Hiến (Hưng Yên) và Văn khắc Hán – Nôm trên núi Non Nước (Ninh Bình).
Tiếp lời Thứ trưởng, TS. Fackson Banda đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam trong việc bảo tồn di sản tư liệu, đồng thời bày tỏ ấn tượng trước sự phong phú của kho tàng ký ức lịch sử và văn hóa Việt Nam. Ông cho rằng việc Việt Nam đưa các điều Luật về di sản tư liệu thành 1 Chương riêng trong Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) năm 2024 là minh chứng cho cam kết và cách tiếp cận toàn diện trong quản lý di sản của Việt Nam – điều mà hiếm có quốc gia nào làm được. TS. Fackson Bandanhấn mạnh Việt Nam là một đối tác tin cậy của UNESCO trong khuôn khổ Chương trình MOW. Ôngghi nhận trong quá trình đánh giá hồ sơ Bộ sưu tập của Nhạc sĩ Hoàng Vân, sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan của Việt Nam vô cùng quan trọng, đặc biệt là Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, Phái đoàn Thường trực Việt Nam bên cạnh UNESCO và sự chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Phát biểu tại buổi làm việc, TS. Johannes Bos chia sẻ âm nhạc là ngôn ngữ quốc tế mà ai cũng có thể cảm nhận và chia sẻ. Trong Bộ sưu tập của Nhạc sĩ Hoàng Vân, sự kết hợp giữa âm nhạc truyền thống và âm nhạc phương Tây là một sự giao thoa hài hòa, đặc biệt và đầy sáng tạo. Ông khuyến khích Việt Nam tiếp tục xây dựng và đề cử các hồ sơ mới, đồng thời bày tỏ sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam tư vấn kỹ thuật, kết nối chuyên gia.
TS. Vũ Thị Minh Hương cũng cho biết sẽ phối hợp chặt chẽ với Cục Hợp tác quốc tế và Cục Di sản văn hóa trong việc mời các chuyên gia quốc tế đến Việt Nam đào tạo cho đội ngũ cán bộ bảo tồn di sản tư liệuvà kiến nghị tăng cường hợp tác xây dựng các hồ sơ liên quốc gia với các nước láng giềng hoặc có nhiều điểm tương đồng về văn hóa.
Phát biểu kết luận buổi tiếp, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương trân trọng ghi nhận các ý kiến, đánh giá của các chuyên gia, khẳng định Bộ sẽ tiếp tục chỉ đạo các cơ quan liên quan phối hợp với địa phương triển khai xây dựng các hồ sơ di sản tư liệu trong thời gian tới. Thứ trưởng nhấn mạnh Việt Nam đang đối mặt với thách thức lớn trong công tác bảo tồn di sản tư liệu do yếu tố thời gian, môi trường và tác động lịch sử. Các di sản có chất liệu đá, gỗ, giấy như Mộc bản tại chùa Vĩnh Nghiêm, Bia đá Tiến sĩ tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám cần được bảo vệ khẩn cấp nhằm ngăn chặn nguy cơ mai một.
Bộ Văn hóa, thể thao và Du lịch mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ của UNESCO và các chuyên giaChương trình MOW trong công tác bảo tồn, phát huy các giá trị di sản tư liệu – một trong những yếu tố quan trọng góp phần thúc đẩy đối thoại, hiểu biết lẫn nhau và gìn giữ ký ức nhân loại trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Đinh Hồng Phương Linh (ảnh: Phan Đình Toán)