Chiều ngày 07/3/2025, Hội thảo khoa học quốc gia “Đối ngoại và ngoại giao Việt Nam trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” do Bộ Ngoại giao phối hợp với Tạp chí Cộng sản tổ chức đã diễn ra tại Học viện Ngoại giao. Hội thảo có sự tham dự của đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; đồng chí Phạm Gia Khiêm, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao; đồng chí Bùi Thanh Sơn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao; đồng chí Hoàng Trung Dũng Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; đồng chí Ngô Đông Hải, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; đồng chí Nguyễn Minh Vũ, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao cùng đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành trung ương và các vị Đại sứ, nhà ngoại giao qua các thời kỳ, các nhà nghiên cứu… Đồng chí Lê Hải Bình, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tham dự và có bài phát biểu tham luận.
Phát biểu tại Hội thảo, Uỷ viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh, khi đất nước tròn 100 năm vào năm 2045 dưới sự lãnh đạo của Đảng thì Việt Nam phải thực sự trở thành một quốc gia phát triển. Nền tảng Việt Nam tạo ra trong 40 năm đổi mới, vị thế của Việt Nam có được hiện nay có vai trò to lớn của đối ngoại và là cơ sở để tự tin bước vào kỷ nguyên mới. Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng khẳng định, vai trò của đối ngoại, ngoại giao rất quan trọng, phải thông qua ngoại giao để giới thiệu hình ảnh đất nước, văn hóa và con người Việt Nam, phát triển kinh tế, khơi thông mọi nguồn lực, gắn sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại trên cơ sở giữ nguyên tắc đặt lợi ích quốc gia dân tộc trên hết và trước hết “dĩ bất biến, ứng vạn biến”.
Về phần mình, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng định, ngoại giao kinh tế sẽ là nhiệm vụ trung tâm của ngoại giao Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Ngành Ngoại giao phải phát huy được sức mạnh tổng hợp của đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và ngoại giao nhân dân; xây dựng một nền ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại và chuyên nghiệp.
Tại Hội thảo, các tham luận của các bộ, ngành, các chuyên gia đã khẳng định, thế giới đang trong quá trình biến đổi sâu sắc về mọi mặt. Tuy nhiên, xu thế hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn được dự báo là một xu thế lớn, là nguyện vọng chung của toàn nhân loại. Trong bối cảnh đó, Việt Nam sẽ phải chủ động kiến tạo, nắm bắt thời cơ, thích ứng và hoá giải thách thức. Ngoại giao Việt Nam cần tiếp tục đóng vai trò tiên phong, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, tạo thuận lợi cao nhất cho việc xây dựng và phát triển đất nước trong kỷ nguyên vươn mình. Đích đến của kỷ nguyên vươn mình là dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Ưu tiên hàng đầu trong kỷ nguyên vươn mình là đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển thu nhập trung bình cao và năm 2045 trở thành nước phát triển thu nhập cao. Để đạt được mục tiêu này, Hội thảo chỉ ra kinh nghiệm vượt bẫy thu nhập trung bình, vươn mình phát triển cùng các nước trên thế giới thông qua việc áp dụng vàtriển khai chiến lược 3I (đầu tư, hấp thụ công nghệ và đổi mới sáng tạo). Điểm chung là phải giữ được ổn định; thu hút được các nguồn lực để phát triển đất nước và đặc biệt tận dụng được khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo để vươn mình. Vai trò của ngành ngoại giao được khẳng định rất quan trọng trong việc giúp các doanh nghiệp trong nước nhập khẩu và chuyển giao công nghệ, định vị thương hiệu Việt Nam.
Thay mặt Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phát biểu tham luận tại Hội thảo với chủ đề “Định hướng phát triển văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và các vấn đề đặt ra cho ngoại giao văn hóa”, Thứ trưởng Lê Hải Bình nêu bật tầm quan trọng của hội nhập quốc tế về văn hóa trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Theo Thứ trưởng Lê Hải Bình, trong nền ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại, ngoại giao chính trị là chủ công, ngoại giao kinh tế là đột phá, ngoại giao văn hóa là nền tảng tinh thần tạo nên bản sắc của ngoại giao Việt Nam. Ngoại giao văn hóa lấy địa phương, người dân, doanh nghiệp là trung tâm, trong khi văn hóa đối ngoại coi trọng vai trò của đội ngũ tri thức, văn nghệ sỹ – những người giữ vai trò nòng cốt trong sáng tạo văn hóa. Do đó, Thứ trưởng Lê Hải Bình đề nghị cần có sự phối kết hợp tốt hơn để triển khai hiệu quả công tác ngoại giao văn hóa và văn hóa đối ngoại trong kỷ nguyên mới.
Bên cạnh đó, nhằm đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới, lan tỏa những giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới, tăng cường sức mạnh mềm, Thứ trưởng Lê Hải Bình đưa ra một số giải pháp phát triển hơn nữa công tác ngoại giao văn hóa, tập trung vào: (1) tăng cường công tác nghiên cứu, tham mưu chính sách, kết nối các thiết chế văn hóa uy tín đẳng cấp quốc tế, các nhà đầu tư nước ngoài tiềm năng với Việt Nam để hợp tác, liên danh, liên kết, đồng sản xuất phát triển một số sản phẩm, thương hiệu công nghiệp văn hóa tiêu biểu, tìm kiếm các nguồn lực để hợp tác phát triển; (2) thúc đẩy các đối tác nước ngoài mở rộng hợp tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực văn hóa, nghệ thuật chất lượng cao cho Việt Nam; (3) nghiên cứu kết nối, thúc đẩy hợp tác chuyển giao công nghệ, chuyển đổi số trong các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật; (4) chủ động đề xuất các sáng kiến quốc tế phù hợp với năng lực tổ chức của Việt Nam, kết nối đăng cai các sự kiện văn hóa nghệ thuật quốc tế uy tín, giới thiệu các tên tuổi nghệ sỹ hàng đầu thế giới đến Việt Nam, từng bước khẳng định Việt Nam là địa chỉ hấp dẫn của giao lưu văn hóa quốc tế. Cùng với đó, Thứ trưởng Lê Hải Bình cho biết, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được giao chủ trì xây dựng “Đề án Quốc tế hóa văn hóa Việt Nam và Việt Nam hóa văn hóa thế giới” để báo cáo cấp có thẩm quyền phê duyệt trong thời gian tới. Theo đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch mong muốn sự tham gia tích cực của Bộ Ngoại giao và các Bộ, ban ngành, địa phương để đề án đáp ứng được kỳ vọng vươn mình của dân tộc trong kỷ nguyên mới./.
Nguyễn Đức Thắng