Ngày 14/8/2025 tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao tổ chức Lễ Tổng kết Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài năm 2025. Tham dự Lễ tổng kết có Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng; ông Nguyễn Trung Kiên, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về NVNONN; ông Trần Nhất Hoàng, Phó Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Cùng tham dự có đại diện Lãnh đạo các cơ quan, các chuyên gia ngôn ngữ học, các học viên kiều bào tham gia Khóa tập huấn giảng dạy tiếng Việt cho giáo viên người Việt Nam ở nước ngoài năm 2025. Đặc biệt, Lễ tổng kết có sự tham gia trực tuyến của 33 điểm cầu tại các địa phương trong nước, cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và các hội đoàn người Việt trên thế giới.
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh, trong mỗi chuyến thăm của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước tới cộng đồng người Việt ở nước ngoài, công tác giữ gìn và tôn vinh tiếng Việt luôn được dành sự quan tâm đặc biệt. Những tủ sách tiếng Việt được trao tặng không chỉ gửi gắm tình cảm và sự trân trọng của lãnh đạo đối với bà con kiều bào, mà còn là minh chứng cho sự đồng hành, đóng góp tích cực của các cơ quan, tổ chức liên quan. Theo Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng, thành công của Đề án Ngày tôn vinh tiếng Việt trong thời gian qua chính là kết quả của sự chung sức, đồng lòng giữa các cơ quan chức năng, hội đoàn và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, trong đó có đóng góp đáng kể của Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Lào và Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Pháp. Thời gian tới, Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng mong muốn các cơ quan và bà con tiếp tục hỗ trợ, đóng góp ý tưởng, giúp các hoạt động tôn vinh tiếng Việt ngày càng hấp dẫn, hiện đại, dễ tiếp cận và phù hợp với bối cảnh từng quốc gia.
Theo báo cáo của Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, trong năm 2025, các hoạt động hưởng ứng Đề án đã diễn ra sôi nổi ở trong và ngoài nước, với nhiều điểm nhấn như Lễ phát động Ngày Tôn vinh tiếng Việt và Cuộc thi “Tìm kiếm Sứ giả tiếng Việt ở nước ngoài”, thu hút hơn 50 thí sinh từ 15 quốc gia; xây dựng và trao tặng thêm các tủ sách tiếng Việt tại nhiều địa bàn, hỗ trợ hơn 5.600 cuốn sách, tài liệu dạy học tiếng Việt cho cộng đồng. Tiếng Việt còn được lồng ghép trong các chương trình văn hóa như Trại hè Việt Nam 2025, chương trình giao lưu nghệ thuật và các hoạt động cộng đồng.
Phát biểu tham luận, ông Trần Nhất Hoàng, Phó Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nhấn mạnh vai trò của văn hóa, ngôn ngữ và nghệ thuật như những sợi dây mềm mại nhưng bền chặt gắn kết cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài với bản sắc dân tộc, quê hương và cội nguồn; Hoạt động văn hoá không chỉ là hoạt động “gợi nhớ quê hương’ mà là xây dựng hình ảnh Việt Nam tích cực trong lòng bạn bè quốc tế. Văn hoá giúp thế hệ thứ hai, thứ ba không mất tiếng Việt, hiểu và tự hào về nguồn gốc. Chia sẻ về những kết quả gần đây, ông Trần Nhất Hoàng cho biết, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ký kết khoảng gần 20 văn kiện hợp tác văn hóa, làm cơ sở đẩy mạnh tổ chức các chương trình nghệ thuật, qua đó giúp kiều bào ta ở nước ngoài được trau dồi ngôn ngữ Việt qua lời ca, tiếng hát. Năm 2025, nhiều sự kiện văn hóa lớn được tổ chức có lồng ghép các hoạt động tôn vinh tiếng Việt như Lễ hội Văn hóa Việt Nam tại Nga do Phu nhân Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì, các chương trình nghệ thuật tại Ai Cập, Angola trong chuyến thăm của Chủ tịch nước…đã tạo thành cầu nối thắt chặt hơn tình cảm của cộng đồng người Việt Nam ở các nước với quê hương đất nước… Theo ông Trần Nhất Hoàng, các hoạt động văn hóa đối ngoại trong thời gian qua góp phần lan tỏa tiếng Việt, gìn giữ bản sắc văn hóa trong cộng đồng người Việt Nam ở khắp nơi trên thế giới. Các hoạt động đã đề cao việc tìm hiểu nhu cầu của cộng đồng làm trung tâm; Kết hợp các giá trị truyền thống với hình thức thể hiện hiện đại để hấp dẫn cả người trẻ tuổi. Gợi ý về các hoạt động tôn vinh tiếng Việt thời gian tới, ông Trần Nhất Hoàng đề xuất cần duy trì các sự kiện mang tính định kỳ, những hoạt động với chi phí hợp lý nhưng hiệu quả cao như các tuần phim Việt Nam, Ngày Tiếng Việt…; Nói về một số điểm nhấn để cùng nhau hướng tới tương lai, Ông Hoàng đề xuất nghiên cứu xây dựng “Mạng lưới Đại sứ Văn hoá cộng đồng” tại các nước có đông người Việt; Kết hợp văn hoá – giáo dục – kinh tế để các sự kiện văn hoá, lễ hội bên cạnh giải trí còn là cầu nối thương mại và đầu tư, tạo ra kinh tế; Đào tạo thế hệ trẻ kiều bào thành lực lượng lan toả văn hoá Việt toàn cầu; Coi trọng Chuyển đổi số toàn diện trong hoạt động kiều bào, để dù ở xa vẫn tham gia được như ở quê nhà. Bên cạnh đó, không ngừng tạo cơ chế thông thoáng để thu hút kiều bào đóng góp khả năng của mình cho quê hương đất nước, và phát huy vai trò các “Đại sứ văn hóa” trong cộng đồng, từ đó lan tỏa giá trị văn hóa Việt một cách bền vững.
Năm 2025 là năm thứ ba triển khai Đề án “Ngày Tôn vinh Tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2023–2030” theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Đề án không chỉ là một sáng kiến tăng cường công tác về người Việt Nam ở nước ngoài, mà còn là hoạt động mang ý nghĩa chiến lược trong việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, tăng cường gắn kết cộng đồng với quê hương, đất nước./.
Nguyễn Đức Thắng