Ngày 16 tháng 01 năm 2025, tại trụ sở Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tiểu ban Văn hóa (Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam) đã tiến hành Phiên họp tổng kết công tác năm 2024, và phương hướng, nhiệm vụ, dự kiến kế hoạch hoạt động năm 2025 dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương- Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, Trưởng Tiểu ban Văn hóa. Tham dự Phiên họp, về phía Tiểu ban Văn hóa có bà Nguyễn Phương Hòa-Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế, Thường trực Tiểu ban Văn hóa và các thành viên Tiểu ban gồm đại diện lãnh đạo các Cục, Vụ, Viện, cơ quan, đơn vị liên quan trực thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Về phía khách mời có ông Đào Quyền Trưởng – Phó Vụ trưởng Vụ Ngoại giao văn hóa và UNESCO (Bộ Ngoại giao), đại diện Văn phòng UNESCO tại Hà Nội.
Tại Phiên họp, bà Nguyễn Phương Hòa-Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế-Thường trực Tiểu ban Văn hóa đã trình bày Báo cáo tổng kết công tác năm 2024, nhấn mạnh các hoạt động của Tiểu ban Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) trong năm 2024 đã được thực hiện hiệu quả, tích cực, đóng góp chất lượng, thiết thực triển khai Công ước về văn hóa 1972, 2003, 1970, 2005, Chương trình Ký ức Thế giới, Công ước phòng chống doping trong thể thao, khẳng định vai trò, vị thế của Việt Nam trong cơ chế UNESCO, đặc biệt là các cơ chế điều hành về văn hóa hiện nay, đóng góp cho sự phát triển bền vững của đất nước, thể hiện qua các sự kiện, kết quả quan trọng, nổi bật, trong đó 02 hoạt động do Tiểu ban Văn hóa triển khai thực hiện nằm trong 10 sự kiện tiêu biểu của ngành văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu năm 2024 (Quốc hội thông qua Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) hoàn thiện hành lang pháp lý quan trọng cho lĩnh vực di sản văn hóa; Việt Nam có thêm 02 di sản được UNESCO ghi danh: “Những bản đúc nổi trên chín đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế” trong Danh mục di sản tư liệu khu vực Châu Á-Thái Bình Dương và Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam trong Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại). Trên tổng số nhiệm vụ đề ra tại Kế hoạch công tác năm 2024, Tiểu ban Văn hóa đã hoàn thành 66/70 nhiệm vụ (chiếm tỉ lệ 94,3%).
Trong đó, về công tác quản lý Nhà nước, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, chính sách ngày càng được hoàn thiện và chặt chẽ hơn. Bên cạnh việc Luật Di sản văn hóa, một số văn bản quan trọng liên quan đến lĩnh vực văn hóa đã được ban hành, trong đó có Nghị định số 39/2024/NĐ-CP ngày 16/4/2024 quy định biện pháp quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể trong các Danh sách của UNESCO và Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; Chỉ thị số 30/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam. Đồng thời, trong năm 2024, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tham mưu để Chính phủ trình Quốc hội thông qua Chương trình Mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035.
Phát biểu tại Phiên họp, ông Đào Quyền Trưởng – Phó Vụ trưởng Vụ Ngoại giao văn hóa và UNESCO (Bộ Ngoại giao) đánh giá cao, thống nhất với Báo cáo tổng kết công tác năm 2024 của Tiểu ban Văn hóa do Cục Hợp tác quốc tế-Thường trực Tiểu ban xây dựng, nhấn mạnh trong thời gian vừa qua Tiểu ban Văn hóa có thành tích nổi bật nhất trong số các cơ quan hoạt động trong khuôn khổ cơ chế Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục có những biến động không ngừng, xung đột diễn ra ở nhiều khu vực trên thế giới, vai trò của UNESCO ngày càng trở nên quan trọng, đóng góp cho quá trình gìn giữ hòa bình, tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa các dân tộc trên thế giới.
Trong thời gian sắp tới, ông Đào Quyền Trưởng kiến nghị Tiểu ban Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tham gia sâu hơn vào các công tác chuyên môn của UNESCO và Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, chia sẻ kinh nghiệm của Tiểu ban Văn hóa đối với các quốc gia, khu vực và vùng lãnh thổ về việc triển khai thực hiện các Công ước, Hướng dẫn thực hiện Công ước UNESCO; quan tâm đẩy mạnh công tác đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, cử đội ngũ cán bộ của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực tập, làm việc tại các cơ quan, cơ chế tại UNESCO; nghiên cứu, hướng tới tổ chức các sự kiện, hoạt động tương xứng trong khuôn khổ UNESCO tại Việt Nam; đón các Lãnh đạo Cấp cao, trong đó có Tổng Giám đốc UNESCO vào thăm và làm việc tại Việt Nam; tăng cường kết nối với các cơ quan chuyên môn của UNESCO trong bối cảnh tổ chức này sắp có nhiều thay đổi về nhân sự trong bộ máy quản lý, đặc biệt là việc bầu cử Tổng Giám đốc UNESCO; triển khai kế hoạch, lộ trình cụ thể xây dựng hồ sơ đệ trình UNESCO công nhận các danh hiệu di sản mới của Việt Nam, trong đó có loại hình di sản tư liệu…
Tại Phiên họp, các đơn vị trực thuộc Tiểu ban Văn hóa thống nhất cao với Báo cáo tổng kết công tác năm 2024 do Cục Hợp tác quốc tế-Thường trực Tiểu ban xây dựng. Đối với phương hướng, nhiệm vụ, kế hoạch công tác năm 2025, các thành viên Tiểu ban Văn hóa đã tập trung trao đổi một số nội dung quan trọng như gia nhập Công ước UNESCO 2001 về di sản văn hóa dưới nước, Công ước UNIDROIT 1995 về di sản văn hóa vật thể bị đánh cắp, xây dựng Bộ Chỉ số văn hóa quốc gia, Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, thành lập Ủy ban Quốc gia ICOMOS Việt Nam…
Phát biểu kết luận Phiên họp, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương – Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, Trưởng Tiểu ban Văn hóa nhất trí với Báo cáo tổng kết công tác năm 2024 của Tiểu ban Văn hóa do Cục Hợp tác quốc tế xây dựng, nhấn mạnh, với sự cố gắng của từng đơn vị, vai trò điều phối của Thường trực Tiểu ban, sự hỗ trợ của Ban Thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam và Văn phòng UNESCO Hà Nội, Tiểu ban Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã hoàn thành khối lượng công việc lớn, hiệu quả, chất lượng.
Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương kiến nghị Tiểu ban Văn hóa phát huy tinh thần này để tiếp tục triển khai phương hướng, nhiệm vụ, dự kiến kế hoạch hoạt động năm 2025, trong đó chú trọng phát triển các danh hiệu di sản mới được UNESCO công nhận, nhất là loại hình các thành phố sáng tạo trong khuôn khổ Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO, nghiên cứu, đề xuất giải pháp giảm thời gian chờ đợi UNESCO công nhận, đặc biệt đối với các loại hình di sản cần bảo vệ khẩn cấp, hỗ trợ các địa phương hoàn thiện các hồ sơ trong thời gian sắp tới, trong đó có một số hồ sơ kéo dài như Óc Eo-Ba Thê, Hin Nậm Nô, Yên Tử…; tiếp tục nghiên cứu, mở rộng tham gia các Công ước chuyên môn của UNESCO trong thời gian sắp tới (Công ước 2001, Công ước UNIDROIT…); đẩy mạnh công tác kiểm kê di sản, ký kết các điều ước quốc tế song phương với các nước về tiếp nhận các di vật, cổ vật bị thất lạc, bị mua bán trái phép…
Đặc biệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của BCH Trung ương Đảng (khóa XII), chủ trương, đường lối của Đảng về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương kiến nghị Cục Hợp tác quốc tế (Thường trực Tiểu ban Văn hóa) nghiên cứu, xây dựng Đề án kiện toàn hoạt động của Tiểu ban Văn hóa trơng thời gian sắp tới./.
Quốc Anh – Ảnh: Báo Văn hóa